काफल एक प्रकारको फल

काफल नेपालमा पाइने एक प्रसिद्ध जंगली फल हो, जसको स्वाद अमिलो–मिठो हुन्छ र यसको नाम सुन्नासाथ धेरै नेपालीको मुखमा पानी आउँछ । काफल विशेषगरी नेपालका मध्यपहाडी तथा हिमाली क्षेत्रहरूमा पाइन्छ। यसको वैज्ञानिक नाम Myrica esculenta हो। यो रूखमा फल्छ र यसको बोट सानो हुन्छ, जुन सामान्यतया चिसो मौसम र उच्च उचाइमा राम्रोसँग हुर्कन्छ ।

काफल फल सानो, गोलो, गाढा रातो र कहिलेकाहीँ बगनी रंगको हुन्छ । यसभित्र एउटा सानो गेडा (बीउ) हुन्छ र त्यो वरिपरि थोरै मात्र गुदी (फलको मासु) हुन्छ । चैत महिनाको अन्तिम तिरदेखि जेठको सुरुसम्म काफल टिप्ने र खाने सिजन हुन्छ । जब काफल पाक्न थाल्छ, तब पहाडका जङ्गलहरू राताम्मे हुन्छन् । काफल टिप्न बच्चाबच्चीहरू, युवाहरू र वृद्धहरू पनि रमाइलो गर्दै जङ्गलतिर लाग्छन् ।

काफल सिधै खान सकिन्छ, तर धेरैजसोले यसमा नुन र खुर्सानी हालेर खाने गर्दछन् । यसले स्वाद अझै बढाउँछ। काफल स्वादमा मात्र होइन्, स्वास्थ्यका लागि पनि लाभदायक मानिन्छ । यसमा प्रचुर मात्रामा भिटामिन ‘C’, एन्टिअक्सिडेन्ट, फाइबर र अन्य पोषक तत्वहरू पाइन्छन्, जसले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ, पाचन क्रिया सुधार गर्छ र शरीरलाई ताजा बनाउँछ ।

काफल नेपाली जनजीवनसँग गहिरो रूपमा जोडिएको फल हो । विशेषगरी ग्रामीण क्षेत्रमा यो फल बालबालिकादेखि वृद्धसम्म सबैको प्रिय फल हो । काफल टिप्न जङ्गल जानु, साथीसाथीसँग रमाइलो गर्नु र सँगै बसेर खानु – यी सबै कुरा बाल्यकालको स्मृतिसँग जोडिन्छन् । यही कारणले गर्दा धेरै नेपालीका लागि काफल केवल फल मात्र होइन, भावना र सम्झनाको विषय पनि हो ।

आर्थिक दृष्टिकोणबाट हेर्दा पनि काफल ग्रामीण क्षेत्रमा आम्दानीको स्रोत बन्न सक्छ । धेरै किसान वा जङ्गल नजिक बसोबास गर्ने मानिसहरूले काफल टिपेर बजारमा बेच्ने गर्छन् । यो ताजा फलका रूपमा पनि बेचिन्छ र कतिपय ठाउँमा यसको अचार वा जुस पनि बनाइन्छ।

काफलसँग सम्बन्धित रमाइला लोककथाहरू, गीतहरू र भनाइहरू पनि नेपाली समाजमा प्रचलित छन् । एउटा चर्चित भनाइ छ — “काफल पाक्यो, मिठो भयो!” जसले बालबालिकाको रमाइलो भावना र यो फलको मिठास दुबैलाई व्यक्त गर्छ । 

अन्त्यमा, काफल नेपालको प्राकृतिक सम्पदा हो, जसले स्वाद, स्वास्थ्य र संस्कृतिलाई जोड्ने काम गर्छ । यस्तो फलको संरक्षण गर्नु र यसको महत्व बालबालिकालाई सिकाउनु हाम्रो कर्तव्य हो ।

यो काफल पाक्ने मौसममा जंगलमा एक प्रकारको चराले सुरिलो स्वरमा "काफल पाक्यो" भन्दै कराउने गर्छ । जुन सुन्दैमा आनन्द दायक लाग्छ ।

Read More

नेपालमा ढुङ्गे युगको इतिहास

नेपालको ढुङ्गे युग (Stone Age) एक प्राचीन समय थियो जब मानिसहरूले ढुङ्गाबाट बनाइएका उपकरणहरू प्रयोग गर्थे। यो युग नेपालमा करिब ३० हजार वर्षअघि देखिन थालेको मानिन्छ।

ढुङ्गे युगका मुख्य विशेषताहरू :

1. औजारहरू: मानिसहरूले धारिलो ढुङ्गा काटेर हतियार, बन्चरो, खुकुरीजस्ता उपकरण बनाउँथे।

2. आवास: गुफा र खोल्सामा बस्ने चलन थियो। भीमबेट्का (भारतमा) र नेपालका केही गुफाहरूमा यस्ता प्रमाण फेला परेका छन्।

3. सिकारी जीवनशैली: मानिसहरू शिकारी तथा संग्राहक थिए। उनीहरू जनावरको सिकारी गर्थे र वनस्पति संकलन गर्थे।

4. अग्निको प्रयोग: मानिसहरूले आगो बाल्न सिकेपछि खाना पकाउने, उज्यालो पार्ने र जंगली जनावरबाट बच्न उपयोग गर्थे।

5. चित्रकलाको सुरुआत: गुफाका भित्ताहरूमा चित्र बनाउने चलन पनि ढुङ्गे युगमा सुरु भएको थियो।

नेपालमा बुढीगण्डकी, तनहुँ, चितवन, झापा जस्ता ठाउँहरूमा प्राचीन ढुङ्गाका उपकरणहरू भेटिएको छ, जसले त्यहाँ पनि ढुङ्गे युगको मानव सभ्यता रहेको प्रमाण दिन्छ।

Read More

What is SCAM

A scam is a dishonest trick or fraud used to cheat someone out of their money, personal information, or belongings. Scammers often lie or deceive people to get what they want.

Some common types of scams include:

• Phone scams – Someone calls pretending to be from a bank or company and asks for money or personal details.
• Online scams – Fake websites or messages trick people into sharing passwords or paying for fake products.
• Lottery scams – A message says you won a prize, but you need to pay a fee to claim it.
• Friend scams – Someone pretends to be a friend or family member and asks for money.

Always be careful when someone asks for money or personal information. If something seems too good to be true, it might be a scam!

Read More

नेपाल टेलिकम प्रा.नि.भैरहवाका निर्देशकको अनिवार्य अवकाश बिदाई

नेपाल टेलिकम (दूरसञ्चार कम्पनी लिमीटेड) को प्रादेशिक निर्देशनालय भैरहवाका निर्देशक अनन्त प्रकाश मल्लिकको कम्पनीको कर्मचारी विनियमावलीमा व्यवस्था भए बमोजिम मिति २०८१ चैत्र २४ गते देखि उमेर हदको कारण अनिवार्य अवकास पाउने भएकाले आज मिति २०८१ चैत्र २२ गते शुक्रबारका दिन प्रादेशिक निर्देशनालय भैरहवाको रूरू सभा हलमा एक कार्यक्रम गरी अनिवार्य अवकाश विदाई गरियो । झण्डै ३१ वर्ष अघि नेपाल टेलिकममा प्रवेश गर्नु भएको उहाँ  विभिन्न कार्यालय, विभाग हुँदै  पछिल्लो समय प्रादेशिक निर्देशनालय भैरहवा लुम्बिनी प्रदेशमा निर्देशकको रूपमा कार्य गर्दै आउनुभएको थियो, कार्यालय व्यवस्थापनमा अब्बल रहनु भएको उहाँ अत्यन्तै सवल र मिलनसार पनि हुनुहुन्थ्यो साथै आम कर्मचारीहरूमा समान व्यवहार देखाउने उहाँको सब भन्दा सकारात्मक पक्ष रहेको आम कर्मचारीहरूको भनाई रहेको थियो ।

उक्त विदाई कार्यक्रममा बोल्ने बक्ताहरूले समेत उहाँको खुलेरै प्रशंसा गरे । विदाई कार्यक्रममा लुम्बिनीको अस्तित्व झल्किने गौतम बुद्धको प्रतीक मायाको चिनो र सम्मान पत्र द्वारा सम्मान समेत प्रदान गरिएको थियो । कार्यक्रममा उहाँको धर्म पत्नि डा.बबिता मल्लिकको उपस्थिति रहेको थियो । त्यस्तैगरी दूरसञ्चार कार्यालय बुटवल, भैरहवा, पाल्पा, मंगलापुर र तुलसीपुर कार्यालयका कार्यालय प्रमुखहरूको समेत उपस्थिती थियो ।

कार्यक्रममा सहभागी सबैले निजलाई पुष्प गुच्छा सहित अवकाश पछिको जिवनको लागि शुभकामना व्यक्त गरेका थिए । कार्यक्रम भव्य र सभ्य रूपमा सम्पन्न भएको थियो ।

Read More

Gautam Buddha International Airport, Bhairahawa

 

Bhairahawa Airport is the former name of what is now called Gautam Buddha International Airport (GBIA).

Here’s a simple breakdown:

• Old Name: Bhairahawa Airport
• New Name: Gautam Buddha International Airport
• Location: Siddharthanagar (formerly called Bhairahawa), near Lumbini
• District: Rupandehi
• Province: Lumbini Province, Nepal
• Importance: Serves as a gateway for pilgrims and tourists visiting Lumbini, the birthplace of Lord Buddha.

Originally, it was a domestic airport, but after expansion and upgrades, it became an international airport in 2022.

Read More

गजल

तिमी बिना मन कहिल्यै रमाउन सकेन,
आँखाबाट बगेका आँसु थाम्न सकेन।

यादहरू आइरहे झरीझैँ यहाँ,
तर यो मन तिमीलाई भुलाउन सकेन।

सपनाहरू बुनेथेँ रंगीन धागाले,
तर तिनलाई पूरा गर्न जुटाउन सकेन।

तिमी आऊ या नआऊ जिन्दगीमा,
तर यो हृदय अरू कसैलाई दिन सकेन।

Read More

किम्बु एक पौष्टिक फल ।

 

किम्बु (Mulberry) एक पौष्टिक फल हो, जसमा धेरै स्वास्थ्य लाभहरू पाइन्छन्। यसको सेवनले विभिन्न फाइदाहरू प्रदान गर्छ:

१. शरीरको रोगप्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ

• किम्बुमा भिटामिन C र एन्टिअक्सिडेन्ट हुन्छ, जसले शरीरलाई संक्रमणहरूबाट जोगाउँछ।

२. रक्तसञ्चार सुधार गर्छ

• यसमा फलिक एसिड र आइरन हुन्छ, जसले रगत बनाउने प्रक्रियामा मद्दत गर्छ र रक्तसञ्चारलाई राम्रो बनाउँछ।

३. छालाको सौन्दर्य बढाउँछ

• किम्बुमा हुने एन्टिअक्सिडेन्टले छालालाई चम्किलो र जवान राख्न मद्दत गर्छ।

४. मधुमेह नियन्त्रण गर्न सहयोग गर्छ

• यसमा पाइने प्राकृतिक चिनीले रक्तमा चिनीको स्तर नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ।

५. हड्डी बलियो बनाउँछ

• क्याल्सियम र भिटामिन K को राम्रो स्रोत भएकाले हड्डी बलियो बनाउन सहयोगी हुन्छ।

६. पाचन तन्त्र सुधार गर्छ

• यसमा फाइबरको मात्रा धेरै हुन्छ, जसले कब्जियत हटाउन र पाचन राम्रो बनाउन मद्दत गर्छ।

७. आँखाको लागि लाभदायक

• भिटामिन A को स्रोत भएकाले आँखाको ज्योति बढाउन सहयोग गर्छ।

तसर्थ, किम्बु एक स्वस्थकर फल हो, जुन दैनिक आहारमा समावेश गर्दा विभिन्न स्वास्थ्य फाइदाहरू प्राप्त गर्न सकिन्छ।

Read More